Οι αμερικανικές εκλογές που άλλαξαν τα δεδομένα

/ Της Ελένης Νικολάτου

Αν κάτι έχει μονοπωλήσει τις συζητήσεις τον τελευταίο καιρό είναι οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, που είχαν ίσως ένα από τα πιο απρόσμενα αποτελέσματα. Η εκλογή του Donald Trump, ενός  ανθρώπου  που η πολιτική του εκστρατεία βασίστηκε στο μίσος, την ξενοφοβία, τον ρατσισμό και τον σεξισμό, φάνηκε ακραία, ακόμα και για τα δεδομένα της συντηρητικής Αμερικής. Πρόκειται για έναν  άνθρωπο που δήλωσε ότι θα χτίσει τείχος στα σύνορα με το Μεξικό , που έχει κατηγορηθεί για αμέτρητες σεξουαλικές παρενοχλήσεις, που καυχιέται ότι δεν πληρώνει φόρους και που έχει κινηθεί στις επιχειρηματικές δραστηριότητες  με σκοτεινούς και αμφιλεγόμενους τρόπους.  Μια προσωπικότητα καρικατούρα, δημιούργημα των media και του lifestyle, με καθαρά ακροδεξιά  ρητορική, που σε όλη την πορεία του δεν σταμάτησε να προκαλεί με τις δηλώσεις μίσους, φόβου και βίας. Θα γίνει ο 45ος πρόεδρος των ΗΠΑ, κάνοντας τους πάντες να αναρωτιούνται πώς το κατάφερε.

Για πολλούς φταίει η επιλογή της Hilary Clinton ως υποψήφιας από το κόμμα των Δημοκρατικών. Η  Clinton είναι ένα πρόσωπο που βρίσκεται στο πολιτικό προσκήνιο εδώ και 25 χρόνια, ταυτίζεται με την επιχειρηματική ελίτ, το παλιό πολιτικό κατεστημένο, με σκάνδαλα και μια επιθετική εξωτερική πολιτική. Ακολουθώντας και αυτή μια συντηρητική  ρητορική, χωρίς να περιλαμβάνει ιδιαίτερα φιλολαϊκά και προοδευτικά μέτρα στην ατζέντα της,  φάνηκε ότι δεν κατάφερε να πείσει κανένα κομμάτι της κοινωνίας, ούτε την νεολαία, ούτε τις μειονότητες, ούτε τις γυναίκες. Στον αντίποδα, ο ηττημένος συνυποψήφιός της για το χρίσμα των Δημοκρατικών, Bernie Sanders, είχε υιοθετήσει μια αρκετά προοδευτική ατζέντα για τα αμερικανικά δεδομένα, που περιελάμβανε δημόσια υγεία, δωρεάν ανώτατη παιδεία και αποσύνδεση της οικονομίας από την wall street. Ο Sanders  κατάφερε να εμπνεύσει εκατομμύρια Αμερικανούς και να δημιουργήσει ένα τεράστιο κίνημα μέσα στην κοινωνία. Αν και λόγω των εσωτερικών συσχετισμών και των επιλογών των στελεχών του Δημοκρατικού κόμματος δεν κέρδισε το χρίσμα,  το αίτημα για αλλαγή άφησε, ως δυναμική παρακαταθήκη, ένα ρεύμα διεκδίκησης για πρόοδο  και ισότητα  μέσα στην κοινωνία, δείχνοντας ότι υπάρχει και άλλος δρόμος.

Ταυτόχρονα, πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι εξαιτίας του περίπλοκου εκλογικού συστήματος των ΗΠΑ, ο Trump κέρδισε την προεδρία  χωρίς ο ίδιος να έχει την λαϊκή ψήφο. Από την μέρα της εκλογής του Trump, χιλιάδες πολίτες -αναμεσά τους και μαθητές- συμμετέχουν καθημερινά σε διαμαρτυρίες και ακτιβισμούς σε πολλές μεγάλες πόλεις, όπως στην Νέα Υόρκη, στο Σικάγο, στο Πόρτλαντ και στην Ουάσιγκτον. Διαδηλώνουν κατά του νεοεκλεγέντος προέδρου με συνθήματα όπως « Δεν είναι πρόεδρος μου» και «Η αγάπη θριαμβεύει απέναντι στο μίσος», δίνοντας ένα δυνατό μήνυμα υπέρ της δημοκρατίας και  των ελευθεριών. Την ίδια στιγμή, μάλιστα, που από την ήμερα της εκλογής του Trump έχει εμφανιστεί έξαρση των ρατσιστικών και ομοφοβικών επιθέσεων από τους οπαδούς του.

Οι προεδρικές εκλογές του 2016 αποτέλεσαν τις χειρότερες ίσως  εκλογές στην ιστορία της χώρας,  με τους πολίτες να καλούνται να ψηφίσουν ανάμεσα σε δυο «κακά», και με ένα αποτέλεσμα που  μοιάζει περισσότερο με καλοστημένη φάρσα. Όπως και να έχει, όμως, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την πραγματικότητα, στην μάχη με τον σκοταδισμό η δημοκρατία έχασε. Η εκλογή του Donald Trump εγκαινιάζει μια νέα εποχή, τόσο για την ίδια την αμερικάνικη κοινωνία, που φαίνεται ότι  οι προκαταλήψεις είναι ακόμα βαθιά ριζωμένες, όσο και για όλο τον πλανήτη, όπου  παρατηρούμε σε όλο και περισσότερες χώρες να αναδύονται ακροδεξιοί ηγέτες.