/του Γιάννη Σώζου
Πριν χρόνια, ο David Owen είχε γράψει το βιβλίο «Ασθενείς ηγέτες στην εξουσία», όπου εξέτασε «τη λεπτή σχέση πολιτικής και ασθένειας την περίοδο 1901-2007 και ιδιαίτερα το πώς μια σωματική ή πνευματική νόσος, αλλά και η αντιμετώπισή της, μπορεί να σπρώξει τους πολιτικούς ηγέτες σε παράλογες και απερίσκεπτες ενέργειες, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται η διαδικασία λήψης αποφάσεων και η λειτουργία του κράτους. Ο συγγραφέας εστιάζει ιδιαίτερα σε εκείνους τους πολιτικούς αρχηγούς που, ενώ δεν έπασχαν από κλινικά νοσήματα, εμφάνιζαν αυτό που αποκαλεί Σύνδρομο της Ύβρεως, δηλαδή μια αλλοιωμένη αντίληψη της πραγματικότητας, καθώς και μια υπερβολική αυτοπεποίθηση και απαξίωση των αντίθετων απόψεων – ή και όλων των απόψεων, πλην των δικών τους» (από την παρουσίαση της έκδοσης ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ).
Στις ημέρες του covid-19, μιας πανδημίας που χτυπά τους πάντες και τα πάντα, δεν είναι λίγοι οι ηγέτες χωρών οι οποίοι προσβλήθηκαν από τον ιό. Το κοινό τους στοιχείο με τους ηγέτες του David Owen είναι πως και αυτοί βρίσκονται σε θέση εξουσίας, αποφασίζουν και χαράζουν πολιτική.
Όταν ξεκίνησε η όλη ιστορία του covid-19 να εξαπλώνεται ανά τον κόσμο, πολλοί ήταν οι δύσπιστοι. Πολλοί ηγέτες, μη όντας έτοιμοι να αντιμετωπίσουν μια πανδημική κρίση σάστισαν απέναντι στην απειλή, κάτι που οδήγησε και αρκετά συστήματα υγείας στο κόκκινο.
Πρώτος στη λίστα μας; Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Μπόρις Τζόνσον!
Ο Μπόρις Τζόνσον ήταν από τους Ευρωπαίους ηγέτες που δεν πήρε στα σοβαρά ούτε την εικόνα της Κίνας, αλλά ούτε και τις υποδείξεις του Π.Ο.Υ. Το μοντέλο που επέλεξε αρχικά η Βρετανία, για την αντιμετώπιση της πανδημίας, ήταν αυτό της «ανοσίας της αγέλης», ένα σενάριο το οποίο πρόκρινε ως λύση την μετάδοση, ουσιαστικά, του ιού στην κοινότητα. Μέσω αυτής της λογικής θεωρήθηκε πως η χώρα θα ξεμπέρδευε γρηγορότερα από το πρόβλημα και δεν θα είχε τις ίδιες οικονομικές συνέπειες εάν επέλεγε ένα lockdown.
Βέβαια, όταν μιλάμε για μια υπερμεταδοτική ασθένεια για την οποία δεν υπάρχει ακόμη φάρμακο ή εμβόλιο τα πράγματα δεν μοιάζουν τόσο απλά. Για τα ποσοστά δε του Ην. Βασιλείου αυτό σήμαινε πως για να πετύχει θα έπρεπε περίπου το 60% του πληθυσμού να μολυνθεί από κορωνοϊό, προκειμένου η κοινωνία να αποκτήσει ανοσία σε μελλοντικά κρούσματα.
Ο ίδιος ο Μπόρις Τζόνσον, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, δήλωνε «έσφιξα όλα τα χέρια» κατά την επίσκεψή του σε νοσοκομείο περίθαλψης ασθενών covid-19. Στο τέλος του Μαρτίου έφτασε και ο ίδιος να νοσεί, σε σημείο μάλιστα όπου εισήχθη και στην εντατική. Από εκεί και ύστερα ξεκίνησαν τα πράγματα στη διαχείριση να σοβαρεύουν για να φτάσουμε μέχρι και σήμερα όπου έχουν παρθεί οριζόντια μέτρα μεγάλης διάρκειας, αυστηρές συστάσεις και κυρώσεις για όσους δεν τηρούν τα μέτρα και φυσικά χαμηλά ποσοστά δημοτικότητας για έναν ηγέτη που… ασθένησε στην εξουσία και μάλλον πήρε το μάθημά του.
Δεύτερος; Ο Πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐρ Μπολσονάρο!
Ο Βραζιλιάνος ακροδεξιός Πρόεδρος είναι γνωστός ανά τον κόσμο ως ένας ακραίος δεξιός, με λόγο ξύλινο, μεσαιωνικό, νοσταλγός της στρατιωτικής δικτατορίας και πρακτικές που κάνουν τη Δημοκρατία να μαζεύει τα κουβαδάκια της και να φεύγει από τις παραλίες της Βραζιλίας. Αν ο Μπόρις Τζόνσον θύμισε παιδί, κατά την εμφάνιση του κορωνοϊού, ο Ζαΐρ Μπολσονάρο θύμισε (και συνεχίζει να θυμίζει) ένα ξεροκέφαλο και ανεύθυνο ηγέτη.
Χαρακτηρίζοντας τον ιό ως απλή «γριπούλα» έκλεισε τα αυτιά του στον Π.Ο.Υ ενώ, βαδίζοντας στα χνάρια του πολιτικού του προτύπου, Ντόναλντ Τραμπ που κατηγορούσε τον ΠΟΥ ως φερέφωνο της Κίνας, δήλωσε: «Σας το λέω εδώ, οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τον ΠΟΥ, το εξετάζουμε και εμείς στο μέλλον [..] Είτε ο ΠΟΥ λειτουργεί χωρίς ιδεολογικές προκαταλήψεις, είτε αποχωρούμε και εμείς. Δε χρειαζόμαστε ανθρώπους από το εξωτερικό να εκφράζουν τα συναισθήματά τους για την υγεία εδώ».
Τη στιγμή που οι κάτοικοι της Βραζιλίας, λόγω κοινωνικο-οικονομικών ιδιαιτεροτήτων και ιδιαίτερο τρόπο ζωής (φαβέλες) μολυνόντουσαν ο ένας μετά τον άλλο και ο αριθμός των νεκρών σκαρφάλωνε μέρα με την μέρα, ο Μπολσονάρο αρνιόταν να λάβει σοβαρά περιοριστικά μέτρα και κατέκρινε όσους δημάρχους ή κυβερνήτες το έκαναν, βάζοντας την οικονομία σε πρώτο πλάνο και χαρακτηρίζοντας τα μέτρα «εγκληματικά».
Στις 7 Ιουλίου γίνεται γνωστό στον κόσμο πως ένα από τα εκατοντάδες χιλιάδες κρούσματα (πλέον εκατομμύρια) στη Βραζιλία είναι και ο Πρόεδρός της. Λίγες ημέρες πριν και ενώ είχε συμπτώματα συνομιλούσε και έσφιγγε τα χέρια σε πολλούς οπαδούς του. Ακόμα και κατά τη διάρκεια που νοσούσε, σφύριζε αδιάφορα ενώ ο φωτογραφικός φακός τον συνέλαβε να συνομιλεί χωρίς μάσκα με υπάλληλο καθαριότητας του Δήμου! Η κατάσταση στη χώρα είναι τραγική ακόμα και σήμερα.
Τελευταίος και καταϊδρωμένος; Ντόναλντ Τραμπ!
Ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι μια φιγούρα, την οποία η παγκόσμια ανθρωπότητα θα μνημονεύει πάντα, όχι γιατί έχει ακολουθήσει φοβερή μεταρρυθμιστική πολιτική ή κάτι τέτοιο, αλλά γιατί είναι φοβερός στο να δημιουργεί χάος. Από το φράχτη στο Μεξικό, μέχρι τη διαχείριση του SARS-CoV-2 και την αστυνομική βία που έχει χτυπήσει κόκκινο ένας Ντόναλντ Τραμπ δρόμος.
Εξώφυλλο των NEW YORK TIMES όπου αναγράφονται ονόματα ανθρώπων που πέθαναν από τον κορωνοϊό (24/05/2020).
Η διαχείριση της κατάστασης στις Η.Π.Α. είναι απλά τραγική, τραγικότερη και από τη Βραζιλία αν σκεφτεί κανείς πως μιλούμε για την ηγέτιδα χώρα του ελεύθερου κόσμου, όπως οι ίδιοι οι Αμερικάνοι αποκαλούν την πατρίδα τους. Ο Αμερικανός Πρόεδρος, έβαλε την οικονομία πάνω από καθετί άλλο. Αντέδρασε κατά του Π.Ο.Υ. χαρακτηρίζοντάς τον ως «μαριονέτα της Κίνας», έκοψε τη χρηματοδότηση των Η.Π.Α. προς τον Οργανισμό, ενώ τον Ιούλιο αποχώρησε και επίσημα, δείχνοντας πως δεν υπάρχει καμιά διάθεση για συνεργασία. Το ιατρικό σύστημα στις Η.Π.Α κάλυψε τις αντοχές του πολύ νωρίς, ενώ λόγω του οικονομικού τους επιπέδου πολλοί άνθρωποι δεν είχαν καν τη δυνατότητα πρόσβασης στην περίθαλψη (σχετικά το άρθρο του Θύμιου Χρυσανθόπουλου).
Αν και θεώρησε τον ιό ως κατασκευασμένο κινεζικό όπλο, δεν έδειξε να τον αντιμετωπίζει ως ιδιαίτερη απειλή. Πρότεινε μέχρι και τον εμβολιασμό με απολυμαντικά υγρά ενώ, σχεδόν τον παρακαλούσαν οι σύμβουλοί του να φορά μάσκα δημοσίως, κάτι που ξεκίνησε να κάνει μονάχα όταν είδε πως στις δημοσκοπήσεις προηγείται ο Δημοκρατικός Τζο Μπάιντεν, ο οποίος έχει εκφράσει τις έντονες ανησυχίες του για την διαχείριση Τραμπ στο ζήτημα της δημόσιας Υγείας. Εν μέσω πανδημίας και εν όψει εκλογών συνέχισε να κάνει συγκεντρώσεις όπου δεν τηρούνταν τα απαραίτητα μέτρα προστασίας.
Αλαζονικός ακόμα και μπροστά στον κορωνοϊό; Όπως λέει ο λαός μας «λαγός τη φτέρη έσειε κακό της κεφαλής του» μιας και κατέληξε και ο ίδιος ένα από τα 7,35 εκατομμύρια κρούσματα. Μόνο που, εν προκειμένω, η ασθένειά του ίσως οδηγήσει σε σημαντικά γεγονότα. Οι επερχόμενες εκλογές ίσως κριθούν ακόμα και από αυτό, ενώ το πως θα αντιδράσει ο ίδιος για το υπόλοιπο της θητείας του μένει να φανεί εντός ολίγων ημερών. Και ασθενής και στην εξουσία…
