/του Βαγγέλη Παπαμιχαήλ
Στις 27 Σεπτέμβρη 1941, με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, ιδρύεται στην Αθήνα το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, το ΕΑΜ, στο οποίο εντάχθηκε η πλειοψηφία του λαού με πρώτα απ’όλους τα μέλη του ΚΚΕ.
Από την πρώτη κιόλας ώρα του πολέμου αλλά και μετά την ολοκληρωτική κατοχή της χώρας από τα γερμανικά, ιταλικά και βουλγαρικά στρατεύματα, το ΚΚΕ στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων καλώντας σε μαζική αντίσταση.
Στις επαφές που έγιναν νωρίτερα ανάμεσα στους εκπροσώπους του ΚΚΕ και τους εκπροσώπους άλλων κομμάτων, το Μάιο και τον Ιούνιο του 1941, τα παλιά κόμματα χαρακτήρισαν «τυχοδιωκτισμό» τα σχέδια για μαζική και οργανωμένη αντίσταση εναντίον των κατοχικών δυνάμεων και απέρριψαν όλες τις προτάσεις για μια μαζική συνεργασία. Εξαίρεση, φυσικά, αποτέλεσαν κάποια κόμματα και ομάδες που συμφώνησαν αμέσως να πραγματοποιηθεί η ενότητα για την οργάνωση του αγώνα.
Έτσι λοιπόν σε μια μικρή οικία, λίγο πριν από το τέρμα της οδού Ιπποκράτους, βρέθηκαν οι τέσσερις αντιπρόσωποι και υπέγραψαν το Ιδρυτικό Κείμενο της οργάνωσης που θα άλλαζε το μέλλον της Ελλάδας, οδηγώντας την προς την εθνική υπερηφάνεια και τους μεγάλους λαϊκούς αγώνες.
Οι εκπρόσωποι, οι οποίοι υπέγραψαν το Ιδρυτικό Κείμενο ήταν ο Λευτέρης Αποστόλου για το ΚΚΕ, ο Χρήστος Χωμενίδης για το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας, ο Ηλίας Τσιριμώκος για την Ένωση Λαϊκής Δημοκρατίας και ο Απόστολος Βογιατζής για το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας.
Από εκείνη την ημέρα και για τα επόμενα χρόνια το ΕΑΜ, αλλά και οι οργανώσεις που βγήκαν μέσα από το ΕΑΜ όπως ο ΕΛΑΣ , το ΕΛΑΝ , η ΕΠΟΝ και η ΟΠΛΑ έγραψε με χρυσά γράμματα το όνομα του στο βιβλίο της ιστορίας και των αγώνων για την ελευθερία, καθώς ήταν αυτό που στάθηκε στο πλευρό του λαού όταν άλλοι, όπως οι κυβέρνηση και το παλάτι είχαν φροντίσει να εγκαταλείψουν, κρυμμένοι στο εξωτερικό, τον λαό στη μοίρα του και στα χέρια των Ναζί και των ντόπιων συνεργατών τους.
Κλείνοντας καλό είναι να θυμηθούμε όλοι μας τους σκοπούς του ΕΑΜ όπως αυτοί διατυπώθηκαν μέσα από το Ιδρυτικό Κείμενο:
α) Η απελευθέρωση του Έθνους μας από τον σημερινόν ξένον ζυγόν και η απόκτησις της πλήρους ανεξαρτησίας της χώρας μας.
β) Ο σχηματισμός προσωρινής κυβερνήσεως, σκοπός της οποίας θα είναι η προκήρυξις εκλογών διά Συντακτικήν Εθνοσυνέλευσιν, με βάσιν την αναλογικήν, ίνα ο λαός αποφανθή κυριαρχικώς επί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του.
γ) Η κατοχύρωσις του κυριαρχικού τούτου δικαιώματος του ελληνικού λαού, όπως αποφανθεί περί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του, παρά πάσαν αντιδραστικήν απόπειραν, ήτις θα τείνει να επιβάλλει εις τον λαόν λύσεις αντιθέτους προς τας επιθυμίας του και η εκμηδένισης, δι’ όλων των μέσων του ΕΑΜ και των οργάνων που το αποτελούν, πάσης τοιαύτης απόπειρας».