/Της Ελένης Γεωργίου
Ογδόντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη νύχτα των πρώτων μαζικών πογκρόμ κατά Εβραίων, στη ναζιστική Γερμανία. Η νύχτα της 9ης προς τη 10η Νοεμβρίου 1938, θα μείνει στην ιστορία ως «η Νύχτα των Κρυστάλλων».
Εκείνη τη νύχτα ξέσπασαν βίαια επεισόδια εναντίον των Εβραίων σε όλο το Ράιχ. Αυτά τα επεισόδια φάνηκαν να είναι αυθόρμητες πράξεις βίας, που προκλήθηκαν από την οργή των Γερμανών για τη δολοφονία ενός Γερμανού αξιωματούχου στο Παρίσι, από έναν Εβραίο έφηβο. Στην πραγματικότητα, ο Γερμανός Υπουργός Προπαγάνδας Γιόζεφ Γκέμπελς και άλλοι Ναζί είχαν οργανώσει προσεκτικά τα πογκρόμ. Μέσα σε δύο ημέρες, πυρπολήθηκαν πάνω από 250 συναγωγές, καταστράφηκαν και λεηλατήθηκαν πάνω από 7.000 εβραϊκές επιχειρήσεις, λεηλατήθηκαν εβραϊκά κοιμητήρια, σχολεία και σπίτια, ενώ η αστυνομία και το πυροσβεστικό σώμα παρακολουθούσαν τα δρώμενα παραμένοντας αμέτοχοι θεατές. Περισσότεροι από 30.000 Εβραίοι συνελήφθησαν και στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, κατά κύριο λόγο στο Νταχάου, στο Μπούχενβαλντ και στο Ζάξενχαουζεν. Οι περισσότεροι αφέθηκαν ελεύθεροι κατά τη διάρκεια των επόμενων τριών μηνών, υπό τον όρο ότι θα εγκατέλειπαν τη Γερμανία. Ο ακριβής αριθμός των Γερμανών Εβραίων που θανατώθηκαν δεν έχει προσδιοριστεί, αλλά υπολογίζεται ότι κυμαίνεται μεταξύ 36 και 200 περίπου ατόμων, για τις δύο ημέρες που διήρκεσαν οι αναταραχές. Τα πογκρόμ έγιναν γνωστά ως «Kristallnacht», δηλαδή η «Νύχτα των Κρυστάλλων» εξαιτίας των σπασμένων γυαλιών από τις βιτρίνες που γέμιζαν τους δρόμους.
Εκείνη η νύχτα αποτέλεσε την απαρχή των συστηματικών ενεργειών εξολόθρευσης των Εβραίων σε όλη την Ευρώπη, γνωστής ως «Ολοκαύτωμα». Ο ανώτατος αξιωματούχος των Ναζί Χέρμαν Γκέρινγκ συναντήθηκε με άλλα μέλη της ηγεσίας των Ναζί στις 12 Νοεμβρίου, ώστε να σχεδιάσουν τα επόμενα βήματα μετά τις ταραχές, θέτοντας τη βάση για την επίσημη κρατική δράση που θα οδηγούσε σύντομα στο Ολοκαύτωμα.
Η ιστορία έχει γράψει τις πιο μελανές της σελίδες την περίοδο της ανάδυσης και της κυριαρχίας του ναζισμού. Είναι χρέος μας να διατηρήσουμε την ιστορική μνήμη ενάντια στη λήθη, ειδικά σε καιρούς που ακραίες φωνές νοσταλγούν τέτοιες ιδεολογίες και τις επαναφέρουν στο προσκήνιο με τον πιο ύπουλο τρόπο.
