/της Γεωργίας Δούκα

Πριν λίγες μέρες, με αφορμή την υπόθεση του Βασίλη Δημάκη, άνοιξε μία συζήτηση για τους κρατούμενους στα σωφρονιστικά καταστήματα, τη μεταχείρισή τους και τα δικαιώματά τους.

Ο Βασίλης Δημάκης είναι , εκτός από κρατούμενος, φοιτητής του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΕΚΠΑ. Μετά από μία ειρηνική κινητοποίηση με αίτημα την αποσυμφόρηση των σωφρονιστικών καταστημάτων, ανάγκη που υπάρχει εδώ και πολύ καιρό, πόσο μάλλον εν μέσω πανδημίας, μεταφέρθηκε μέσα σε μία νύχτα από τις φυλακές Κορυδαλλού στις φυλακές των Γρεβενών, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να στερηθεί τη δυνατότητα συνέχισης των  σπουδών του. Παρ’ ότι δεν γίνονται μεταγωγές λόγω κορονοϊού, στη περίπτωση του Δημάκη οι αρχές έκαναν τα στραβά μάτια και αυτό δείχνει πως τόσο η κυβέρνηση όσο και μια μερίδα κόσμου, όσοι ανέχονται τέτοιες πρακτικές, αντιλαμβάνονται το σωφρονιστικό σύστημα ως μέσο τιμωρίας και εκδίκησης, και όχι μετασχηματισμού των κρατουμένων και επανένταξής τους εν τέλει στην κοινωνία.

Όταν ένας άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη για κάποιο αδίκημα που έχει διαπράξει και εκτίει την ποινή του σε κάποιο σωφρονιστικό κατάστημα, στερείται την ελευθερία του, όμως συνεχίζει να είναι άνθρωπος. Αυτό σημαίνει πως συνεχίζει να έχει δικαιώματα. Μερικά από τα δικαιώματα αυτά, όπως ορίζονται από την εθνική νομοθεσία, την ευρωπαϊκή και τις διεθνείς συμβάσεις είναι η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας[1], η υγιεινή και η σίτιση, η παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης[2], η προστασία των προσωπικών δεδομένων, η θρησκευτική ελευθερία και η άσκηση θρησκευτικών καθηκόντων[3], η επικοινωνία με τους οικείους του[4], το δικαίωμα του συνέρχεσθαι, η ενημέρωση[5], η αίτηση για χορήγηση αδειών (τακτικών, εκτάκτων και εκπαιδευτικών) [6] καθώς και το δικαίωμα στην εκπαίδευση.

 Ένα σωφρονιστικό σύστημα, αν θέλουμε να είναι αποτελεσματικό, δηλαδή να δίνει τη δυνατότητα στους κρατουμένους να βελτιώνονται και να μπορούν αργότερα να ενταχθούν στην κοινωνία, θα πρέπει να εναρμονίζεται με τις πανανθρώπινες αξίες. Αυτό σημαίνει αξιοπρέπεια, σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, ασφάλεια, ισότητα, αλληλεγγύη. Ό,τι χρειάζεται δηλαδή μία κοινωνία για να διατηρήσει τη συνοχή της και να μη μετατραπεί σε ένα χαώδες σύνολο όπου επικρατεί ο νόμος της ζούγκλας.

Στην περίπτωση του Βασίλη Δημάκη, χάρη στη μαζική κινητοποίηση με τα μέσα που ήταν διαθέσιμα εν μέσω καραντίνας, κυριάρχησε η ανθρωπιά, η κοινωνική αλληλεγγύη και η σωφροσύνη. Νίκησε και τώρα μπορεί να ονειρεύεται ένα καλύτερο μέλλον. Υπάρχουν, όμως, και άλλοι τόσοι σαν αυτόν, που μας «φωνάζουν» αλλά δεν μπορούμε να τους ακούσουμε, γιατί η φωνή τους δεν φτάνει πάντα μέχρι τα αυτιά μας. Ας μην τους ξεχνάμε. Ας προσπαθήσουμε να είμαστε δίπλα τους, να μην τους ξεχνάμε. Ο κόσμος που θέλουμε να φτιάξουμε είναι ένας κόσμος συμπεριληπτικός, ένας κόσμος για όλους τους ανθρώπους.

[1] άρθρο 4 παράγραφος 1 και 2 του Σωφρονιστικού Κώδικα

[2] άρθρο 24 παράγραφος 1 και 2 του Σωφρονιστικού Κώδικα

[3] άρθρο 39 παράγραφος 1 και 2 του Σωφρονιστικού Κώδικα

[4] άρθρο 51 παράγραφος 1 του Σωφρονιστικού Κώδικα

[5] άρθρο 37 παράγραφος 1 του Σωφρονιστικού Κώδικα

[6] άρθρο 54 παράγραφος 1 και 2 του Σωφρονιστικού Κώδικα

 

Ακολουθεί το βίντεο της συζήτησης σχετικά με την υπόθεση του Βασίλη Δημάκη, που πραγματοποιήθηκε από τη σελίδα του Σπούτνικ στο facebook. Για περισσότερα βίντεο βρείτε μας στο κανάλι μας στο YouTube, Sputnik Mag.