/ Συνέντευξη στη Νάντια Ρούμπου
‘’Η κοινωνία μετά την καταδίκη θα είναι πιο ασφαλής’’ είχε πει στην τελευταία μας συζήτηση, λίγους μήνες πριν, ο Κώστας Σκαρμέας, δικηγόρος της Πολιτικής Αγωγής στη δίκη της Χρυσής Αυγή. Από τότε έως σήμερα, πολλά σημαντικά στοιχεία έχουν έρθει στην επιφάνεια, ενώ ο μοναδικός -και ελάχιστος- χώρος που έχει δοθεί στα δελτία ειδήσεων και στις εφημερίδες για την ιστορικότερη δίκη των τελευταίων ετών αφορά κάποιο περιπαικτικό σχόλιο σχετικά με τον χρόνο διεξαγωγής.
Μια υπόθεση όλης της κοινωνίας, αόρατη για τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης. Μια δίκη που μπαίνει στην τελική ευθεία, όσο και αν κάποιοι δεν το θέλουν.
Η δίκη της Χ.Α. έχει χαρακτηριστεί ως μία από τις μακροβιότερες στα ελληνικά ποινικά χρονικά. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι καρκινοβατεί και έχει καθυστερήσει. Τελικά γίνεται με κανονικούς ρυθμούς;
Όσοι είχαμε δει εξαρχής τον τεράστιο όγκο αποδεικτικών στοιχείων, που είχαν συλλεχθεί κατά την ανάκριση εις βάρος της Χρυσής Αυγής, γνωρίζαμε ότι μία δίκη με 69 κατηγορούμενους αναπόφευκτα θα διαρκέσει δύο με τρία χρόνια. Είναι το αναγκαίο κακό, όταν το ελληνικό κράτος είχε αφήσει μια ναζιστική εγκληματική οργάνωση να δρα ανενόχλητη επί είκοσι χρόνια -τώρα αναγκαστικά θα πρέπει να εξεταστούν επιθέσεις της Χρυσής Αυγής από το 1998 ως σήμερα (από τον Κουσουρή ως τον Φύσσα) κι αυτό σημαίνει εκατοντάδες μάρτυρες και χιλιάδες έγγραφα, φωτογραφίες και βίντεο. Υπήρξαν και περαιτέρω παράγοντες που συνέβαλαν στην καθυστέρηση της δίκης, όπως οι λίγες δικάσιμοι τον πρώτο χρόνο και η αποχή των δικηγόρων επί έξι μήνες το 2016 (από την οποία η πολιτική αγωγή ζήτησε την εξαίρεση για τη δίκη της Χρυσής Αυγής λόγω της κοινωνικής σημασίας της, κάτι που ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών και φυσικά οι δικηγόροι της Χρυσής Αυγής αρνήθηκαν), αλλά και οι πρωτοφανείς καθυστερήσεις από την υπεράσπιση των κατηγορούμενων Χρυσαυγιτών με συνεχείς δικονομικές ενστάσεις, προσκόμιση άσχετων εγγράφων, ομιλιών κλπ. Από εκεί και πέρα, μετά από συνεχόμενα αιτήματα της πολιτικής αγωγής και κινητοποιήσεις του αντιφασιστικού κινήματος, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο η δίκη διεξάγεται σχεδόν καθημερινά, κάτι που σημαίνει ότι στο τέλος του 2019 μπορεί να έχουμε και την απόφαση του δικαστηρίου.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το μεγάλο χρονικό διάστημα που διήρκησε η διαδικασία, διαμορφώθηκε το έδαφος για να θεμελιωθεί ένα βαρύ κατηγορητήριο. Ποια είναι τα βασικά στοιχεία που έχει πλέον στη διάθεσή του το δικαστήριο;
Το δικαστήριο έχει εξετάσει αυτά τα 3,5 χρόνια της δίκης έναν πρωτοφανή όγκο αποδείξεων εις βάρος της Χρυσής Αυγής, κάτι που σπάνια συμβαίνει σε ποινικά δικαστήρια που δικάζουν εγκληματικές οργανώσεις. Μιλάμε για σχεδόν 140 μάρτυρες που κατέθεσαν για τις επιθέσεις και τον τρόπο λειτουργίας της Χρυσής Αυγής, για φωτογραφίες, βίντεο και εσωτερικά έγγραφα από τα κινητά και τους υπολογιστές των ίδιων των κατηγορουμένων, με ενοχοποιητικά στοιχεία εις βάρος τους, για υποκλαπείσες τηλεφωνικές συνομιλίες Χρυσαυγιτών, για δικογραφίες με καταδικαστικές αποφάσεις εις βάρος της Χρυσής Αυγής απ’ όλη την Ελλάδα και πολλά άλλα ακόμα. Ενδεικτικά μόνο και για λόγους χώρου, θα αναφέρω τα στοιχεία της υπόθεσης Φύσσα: τα όσα κατέθεσαν οι αυτόπτες μάρτυρες για τον οργανωμένο χαρακτήρα της επίθεσης συμπληρώθηκαν απόλυτα από τις κάμερες των γειτονικών μαγαζιών και το “άνοιγμα” των τηλεφώνων των Χρυσαυγιτών, απ’ όπου φάνηκε η συγκέντρωσή τους στα γραφεία της τοπικής οργάνωσης της Νίκαιας, η οργανωμένη μετάβαση και δράση τους στην διάρκεια της δολοφονικής επίθεσης στον Παύλο Φύσσα, η επικοινωνία των κατώτερων στελεχών με τον Λαγό που δίνει την έγκριση για την επίθεση και, φυσικά, η τηλεφωνική επικοινωνία του Λαγού με τον Μιχαλολιάκο. Προκύπτει, έτσι, από μία και μόνο υπόθεση, το πώς η Χρυσή Αυγή λειτουργούσε απόλυτα οργανωμένα και ιεραρχικά από πάνω προς τα κάτω: από τον Μιχαλολιάκο και τον Λαγό μέχρι τον Ρουπακιά. Και να θυμίσω εδώ ότι ενώ το 2013 η Χρυσή Αυγή έλεγε ότι δεν ξέρει τον Ρουπακιά και ότι η δολοφονία έγινε για το ποδόσφαιρο, τελικά το 2015 ο Μιχαλολιάκος κάτω από το βάρος των στοιχείων ανέλαβε την πολιτική ευθύνη της δολοφονίας Φύσσα, προσπαθώντας (μάταια) να διώξει από πάνω του την ποινική ευθύνη.
Από την άλλη, στο στάδιο των αναγνωστέων εγγράφων φτάσαμε στο σημείο που π.χ. ο υπόδικος, Γιάννης Λαγός, υποχρέωσε τους παράγοντες της δίκης να ακούσουν όλες τις ερωτήσεις του από την βουλή που αφορούσαν από τον Μπαλούρδο της Ελληνοφρένειας μέχρι την «τσακωνική μελιτζάνα». Ερωτήσεις, μάλιστα, που στην πλειοψηφία τους δεν περιορίζονται καν στην περίοδο των εξεταζόμενων κακουργημάτων. Πώς θα μπορούσαν αυτές οι καθυστερήσεις να είναι κέρδος για τη Χρυσή Αυγή;
Η Χρυσή Αυγή όταν ήρθε η σειρά της να προσκομίσει τα υπερασπιστικά της έγγραφα προέβη σε μια πρωτοφανή κατάχρηση των δικαιωμάτων που της δίνει ο νόμος. Όλοι οι βουλευτές της έφεραν ελάχιστα στοιχεία για τις υποθέσεις που δικάζονται και, αντίθετα, προσπάθησαν να δείξουν ότι είναι “καλοί και εργατικοί βουλευτές” φέρνοντας ερωτήσεις και ομιλίες τους στη Βουλή, άσχετες με την κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης. Αυτό, φυσικά, το κάνει μόνο όποιος είναι ένοχος και βλέπει πια ότι οι πιθανότητες να καταδικαστεί είναι πολύ μεγάλες. Κανένας αθώος δε θέλει να μένει υπόδικος.
Η καθυστέρηση μιας δίκης είναι καλή για οποιονδήποτε κατηγορούμενο είναι ένοχος. Απομακρύνει το δικαστήριο από την επαφή με τα ενοχοποιητικά στοιχεία που έχουν προβληθεί, μειώνει το ενδιαφέρον του κόσμου και των μέσων ενημέρωσης που παρακολουθούν τη δίκη και εννοείται ότι έτσι οι χρυσαυγίτες κερδίζουν χρόνο εκτός φυλακής και εντός του “πολιτικού παιχνιδιού”. Γι’ αυτό, το στοίχημα για όλους όσους ενδιαφέρονται γι’ αυτή τη δίκη είναι η προσπάθεια καθυστέρησης της Χρυσής Αυγής να μην έχει τα αποτελέσματα που εκείνη θέλει.
Τόσο οι γονείς και φίλοι του Π. Φύσσα όσο και η πρωτοβουλία του JailGoldenDawn έχετε υπογραμμίσει τη σημασία της παρουσίας του αντιφασιστικού κινήματος στην πράξη μέσα στο δικαστήριο. Φτάνοντας στην τελική ευθεία για την απόφαση του δικαστηρίου υπάρχει ακόμα αυτή η ανάγκη;
Εννοείται πως υπάρχει ακόμα. Η παρουσία του κοινού στις καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας ήταν καθοριστική και σημαντικά υποστηρικτική. Μην ξεχνάμε ότι δεν είναι εύκολο να έρχεσαι σε ένα δικαστήριο και να καταθέτεις δημόσια εναντίον μιας εγκληματικής οργάνωσης που διαπράττει δολοφονίες και ξυλοδαρμούς. Η ίδια παρουσία πρέπει να συνεχιστεί και στις καταθέσεις των μαρτύρων υπεράσπισης, αλλά και μέχρι το τέλος της δίκης. Όλη η ελληνική κοινωνία και, ειδικότερα, οι άνθρωποι που ενδιαφέρονται για την εξαφάνιση του φασισμού από την Ελλάδα πρέπει να το δείξουν και έμπρακτα.
