Ψέματα ή αλήθεια
ένα πολιτικό παραμύθι για ενήλικες
από την ομάδα Mind the Gap
Από τις αρχές του έτους, στον Τεχνοχώρο Φάμπρικα στον Κεραμεικό παρουσιάζεται μια παράσταση που κερδίζει βραβεία και κοινό. Η θεατρική ομάδα Mind the Gap αποτελείται απ’τους -εξαιρετικά ταλαντούχους- Νίκο Αξιώτη, Ελεάννα Σταθοπούλου (οι σεναριογράφοι αυτού το πρωτότυπου παραμυθιού) και την Δήμητρα Σύρου (σκηνοθεσία).
Η παράσταση ξεκινάει σαν μια παιδική ιστορία, σε μια κοινωνία όπου οι άνθρωποι ζούσαν λέγοντας παραμύθια, μέχρι που οι λίγοι άρχισαν να ζουν εις βάρος των πολλών.
Όποια ομοιότητα με την σημερινή πραγματικότητα, δεν είναι καθόλου συμπτωματική και τυχαία.
Η παράσταση πετυχαίνει αυτό που αποζητά κάθε ηθοποιός/σκηνοθέτης στο πολιτικό θέατρο: να προβληματίσει τόσο έντονα τους θεατές, να αφυπνίσει συνειδήσεις με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει κατανοητό ότι έχουμε έναν κόσμο να αλλάξουμε.
Λίγα λόγια απ’την ηθοποιό και σκηνοθέτη της παράστασης, Δήμητρα Σύρου:
Αρχικά θα ήθελα να ρωτήσω για ποιο λόγο επιλέξατε να παρουσιάσετε αυτό το πολιτικό κείμενο, σαν ένα παιδικό παραμύθι, τί ακριβώς συμβολίζει για εσάς και γιατί πιστεύετε ότι κέντρισε τόσο πολύ το ενδιαφέρον του κοινού;
Τα παραμύθια παλιότερα δεν απευθύνονταν σε παιδιά αλλά ήταν ένας τρόπος διασκέδασης των ενηλίκων. Υπήρχαν πριν τον κινηματογράφο και δρούσαν παράλληλα με το θέατρο, ήταν το μέσο για την ψυχαγωγία των ανθρώπων άλλα και το μέσο για να ειπωθούν πράγματα που κανονικά δε θα έπρεπε. Μπορούσαν να μιλήσουν για την κακή διακυβέρνηση του αυτοκράτορα, να σχολιάσουν ένα ρατσιστικό περιστατικό, μια άσχημη συμπεριφορά κάποιου, να διδάξουν χωρίς να κουράσουν και χωρίς να λογοκριθούν. Σαφώς και θέλαμε να τονίσουμε την ανάγκη που έχει ο κάθε άνθρωπος να έρθει πιο κοντά στην παράδοση και στα παιδικά του χρόνια. Το παραμύθι είναι ένας πολύ άμεσος τρόπος για να έρθεις σε επαφή τόσο με το παρελθόν σου, αλλά και με το συλλογικό παρελθόν του τόπου που ζεις και μεγάλωσες. Έχουν την μαγική ιδιότητα να ξεπερνούν διάφορες προκαταλήψεις και στερεότυπα. Και φυσικά, σε ποιόν δεν αρέσουν τα παραμύθια; Σε κάνουν να νιώθεις πάλι παιδί, σου προσφέρουν μια περίεργη ξεγνοιασιά.
Επιπλέον, όταν ετοιμάζαμε την παράσταση δε θέλαμε με τίποτα να το παίξουμε δάσκαλοι, να κουνήσουμε το δάχτυλο στο κοινό λέγοντας ”να ορίστε τι κάνατε λάθος”. Αυτή την πρακτική την έχουμε φάει στην μάπα τα τελευταία χρόνια σαν λαός. Μεγάλοι πάνσοφοι ορθολογιστές μας κουνάνε το δάχτυλο επειδή ζούσαμε πάνω απ΄τις δυνατότητές μας, επειδή φοροδιαφεύγαμε επειδή επειδή.. Είναι πάρα πολύ άσχημο να υποτιμάς έτσι τον κόσμο. Και αυτό ήταν κάτι που θέλαμε να αποφύγουμε οπωσδήποτε. Πιστεύουμε πως τα παραμύθια είναι ο πιο ανθρώπινος τρόπος για να πεις τι έγινε λάθος, να προβληματίσεις με γόνιμο τρόπο.
Τι έγινε όμως λάθος; Φταίει ο κόσμος, φταίνε οι πολιτικοί ή η πολιτική; Το κείμενο της παράστασης περιλαμβάνει ακόμα και αυτούσιες ατάκες πολιτικών, Ελλήνων και ξένων, και ειδικά σε ορισμένες σκηνές, είναι σαν να ακούμε δελτία ειδήσεων από το 2012 και μετά. Είναι αδύνατον ο θεατής να μην κάνει παραλληλισμούς με την κατάσταση στη χώρα. Τι γνώμη πιστεύετε ότι σχηματίζει το κοινό στο τέλος της παράστασης;
Πιστεύω πως είναι στο χέρι του καθενός το μήνυμα που θα πάρει από την παράστασή μας. Αν του φταίνε οι πολιτικοί, βγαίνοντας από την παράσταση θα εξακολουθούν να του φταίνε οι πολιτικοί, αν θεωρούσε από πριν ότι φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι, θα του φταίνε οι δημόσιοι υπάλληλοι. Δεν θέλαμε να δώσουμε τόση έμφαση στο ποιος φταίει αν και έχουμε ξεκάθαρη πολιτική άποψη πάνω σε αυτό. Θέλαμε το focus να γίνει στο άτομο, χωρίς αυτό να σημαίνει σε καμία περίπτωση πως απαξιώνουμε την πολιτική. Θέλαμε να δείξουμε πως το πράγμα χάλασε όχι όταν βγήκε ένας ηγέτης, αλλά όταν ο κόσμος σταμάτησε να κάνει αυτό που αγαπούσε. Εκεί άλλαξαν όλα στο παραμύθι. Όταν πια, κάποιος άλλος θα μου ορίζει τη ζωή μου, επειδή κάνω κάτι που δεν μου αρέσει. Εμείς είμαστε η κοινωνία, ζούμε και εμείς μέσα στο σύστημα, εμείς ορίζουμε τη ζωή μας. Μόλις συνειδητοποιήσεις με όλο σου το είναι ότι είναι δικιά σου η ζωή και ότι θα την ζήσεις όπως θέλεις εσύ, διεκδικείς, παλεύεις, αγωνίζεσαι, βοηθάς.
