/ tτου Θάνου Νασσόπουλου
Προσπαθώντας να διατηρήσουμε ζωντανή την ιστορική μνήμη της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, ο νους μας γεμίζει με τις διηγήσεις των ανθρώπων που συμμετείχαν και την υπηρέτησαν. Η εξέγερση του Πολυτεχνείου, όπως και κάθε άλλη εξέγερση, δεν υπήρξε ένα αυθόρμητο γεγονός αλλά αποτέλεσε την κορύφωση των κινητοποιήσεων του φοιτητικού κινήματος καθ’όλη τη διάρκεια της δικτατορίας.
Η πρώτη επίσημη αντιδικτατορική κινητοποίηση συνέβη στις 14 Φλεβάρη του 1973, όταν οι φοιτητές αντέδρασαν σε νομοσχέδιο που προέβλεπε την υποχρεωτική στράτευση όσων ανέπτυσσαν συνδικαλιστική δράση. Συγκεντρώθηκαν στο Πολυτεχνείο ζητώντας την κατάργηση του νόμου, με αποτέλεσμα τη βίαιη καταστολή τους από τις δυνάμεις της αστυνομίας, οι οποίες παραβιάζοντας το άσυλο εισέβαλαν στο Πολυτεχνείο και συνέλαβαν 11 φοιτητές. Οι 8 από αυτούς καταδικάστηκαν με διάφορες ποινές ενώ περισσότεροι από 100 ήσαν αυτοί που αναγκάστηκαν να πειθαρχήσουν στις επιταγές της χούντας και να εγκαταλείψουν τις σπουδές τους για να στρατευθούν.
Εφτά ημέρες αργότερα, στις 21 Φλεβάρη, οι φοιτητές απάντησαν δυναμικά με νέα κινητοποίηση στο κτίριο της Νομικής. Τα συνθήματα ”Κάτω η Χούντα” και ”Ζήτω η Ελευθερία” διατύπωναν τα κυρίαρχα επίδικα που για πρώτη φορά έμπαιναν τόσο εμφατικά από το φοιτητικό κίνημα. Για ακόμα μια φορά βέβαια, η απάντηση του καθεστώτος ήταν η βίαιη αστυνομική καταστολή.
Φτάνουμε στην κορύφωση των κινητοποιήσεων του φοιτητικού κινήματος στις 14 Νοεμβρίου, που ξεκινούν με την συγκέντρωση των φοιτητών στο προαύλιο του Πολυτεχνείου και τις συνελεύσεις στην Ιατρική και τη Νομική σχολή. Αποφασίζεται η αποχή από τα μαθήματα με αίτημα να γίνουν εκλογές για τους φοιτητικούς συλλόγους τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους ενώ λίγες ώρες αργότερα αποφασίζεται η κατάληψη του Πολυτεχνείου και συγκροτείται Συντονιστική Επιτροπή με τη συμμετοχή του Ρήγα Φεραίου της Άντι-ΕΦΕΕ και άλλων αριστερών οργανώσεων παρά τις αρχικές ενστάσεις αλλά και τις αντιφάσεις τους.
Την Πέμπτη και την Παρασκευή, 15 και 16 Νοεμβίου, η κινητοποίηση των φοιτητών γίνεται όλο και πιο μαζική ενώ παράλληλα ξεσπούν κινητοποιήσεις και στην ελληνική περιφέρεια. Η εξέγερση είναι πλέον γενικευμένη. Ξεκινάει η λειτουργία του ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου, ενώ εργάτες,αγρότες και απλός κόσμος συρρέουν και ενώνονται με τους φοιτητές μέσα και έξω από το Πολυτεχνείο και οργανώνουν πλήρως την πάλη τους. Τρομοκρατημένη από τη μαζικότητα της εξέγερσης η Χούντα, ενώ είχε δεσμευθεί πως δεν πρόκειται να προχωρήσει σε βίαιη καταστολή, αλλάζει στάση με αποτέλεσμα να σημειωθούν συλλήψεις, συγκρούσεις τραυματισμοί και δολοφονίες διαδηλωτών στους δρόμους γύρω από το Πολυτεχνείο.
Το Σάββατο 17 Νοεμβρίου στις τρεις τα ξημερώματα ένα από τα τανκ που επιστράτευσε η Χούντα εισβάλει τελικά στο Πολυτεχνείο γκρεμίζοντας την κεντρική πύλη στην οποία ήταν κρεμασμένοι φοιτητές. Ακολούθησε κυνηγητό στους γύρω δρόμους μεταξύ των εξεγερμένων και των αστυνομικών δυνάμεων, ενώ υπήρξαν πάνω από δυο χιλιάδες συλλήψεις και δεκάδες δολοφονίες φοιτητών και πολιτών.
Ο ραδιοφωνικός σταθμός σιγεί, το Πολυτεχνείο αδειάζει και η τριήμερη εξέγερση που χάραξε ανεξίτηλα την ιστορία του φοιτητικού κινήματος και της αντιδικτατορικής πάλης, φτάνει στο τέλος της. Μαζί της όμως, φτάνει και η αρχή του τέλους της Χούντας των Συνταγματαρχών.
