Υπάρχουν “παραδόσεις” που αξίζει να υπερασπιστείς. Ο συνδυασμός του καλοκαιριού με ένα ωραίο βιβλίο είναι μια από αυτές. Κάπως έτσι πήραμε και εμείς το θάρρος να κάνουμε μερικές προτάσεις. Από Σεπτέμβρη δεχόμαστε βιβλιοκριτικές και προτάσεις για την επόμενη λίστα.

Η λίστα ξεκινάει με “άρωμα” Λατινικής Αμερικής. Η διήγηση του Taibo για το φοιτητικό κίνημα του 68 στο Μεξικό συνδυάζει ταυτόχρονα ιστορική ακρίβεια με λογοτεχνική αρετή. Αναδεικνύει τι μπορεί να κάνει ένα κίνημα που θέλει να αλλάξει τον κόσμο και μέχρι που μπορεί να φτάσει η απάντηση αυτών που επιθυμούν να διατηρήσουν την “τάξη”. Μιλώντας όμως για κίνημα που θέλει να αλλάξει τον κόσμο φτάνουμε εύκολα στο δεύτερο λατινοαμερικάνικο ανάγνωσμα και στις ιστορίες από τον κόσμο των Ζαπατίστας. Ιστορίες που αφηγείται με τον μοναδικό του τρόπο ο εξεγερμένος υποδιοικητής Μάρκος.

Αποτελεί μεγάλη τύχη όταν για θέμα επικαιρότητας έχεις στα χέρια σου ένα καλογραμμένο βιβλίο. Πιθανότατα όσοι διαβάζουν αυτό το μικρό σημείωμα δεν συγκινήθηκαν από τις αρχαιοελληνικές περικεφαλαίες που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Δυστυχώς όμως, έχουμε μια μάχη να δώσουμε σε γειτονίες και σχολές για αυτό το θέμα. Η συμβολή των Καρπόζηλου και Χριστόπουλου για το Μακεδονικό είναι κάτι παραπάνω από χρήσιμη. Από την ίδια ανάγκη “άμεσων πολιτικών ερωτημάτων” προκύπτει και η συμβολή της Silvia Federici για τις ρίζες και τις αιτίες της έξαρσης της βίας κατά των γυναικών. Ακόμα και η γλώσσα αποτελεί ένα πεδίο μάχης και κάπως έτσι σε αυτή την μάχη έχουμε βάλει στην ζωή μας την λέξη “γυναικοκτονία. Δεν μας προκαλεί εντύπωση ότι οι κήρυττες της “ασφάλειας” του “νόμου και της τάξης” παραμένουν τυφλοί απέναντι στα ζητήματα της βίας κατά των γυναικών.

Η ακροδεξιά έχει μπει για τα καλά στην ζωή μας. Ο κοινοβουλευτικός αποκλεισμός της Χρυσής Αυγής δεν σημαίνει ότι αυτό το κεφάλαιο έκλεισε. Το βιβλίο του Traverso για την Ναζιστική Γενοκτονία αποτελεί μια σημαντική θεωρητική παρέμβαση με την απαραίτητη αυστηρότητα για την οριοθέτηση των εννοιών. Η λογοτεχνική αφήγηση του Vuilard για την κατάληψη της Αυστρίας αποδομεί τον μύθο της ανίκητης ναζιστικής μηχανής και αναδεικνύει μια σειρά από οικονομικές δυνάμεις που επέλεξαν να στηρίξουν ουσιαστικά και να συμβάλουν στην δημιουργία της φρίκης του ναζισμού. Στο νουάρ λογοτεχνικό σύμπαν του Fajardie συναντάμε στην μεταπολεμική Γαλλία αντιστασιακούς που προσπαθούν να γυρίσουν στην κανονική ζωή και την σιωπηλή ενσωμάτωση ενός κομματιού των συνεργατών των ναζί στον επίσημο κρατικό μηχανισμό.

Παραμένοντας στην Γαλλία με δύο σύγχρονους λογοτέχνες: το βιβλίο του Ζοσέφ Αντράς διηγείται καταπληκτικά μια σχετικά άγνωστη ιστορία ενός γάλλου αριστερού εργάτη που επιλέγει να πολεμήσει ενάντια στην Γαλλική αποικιοκρατία στην Αλγερία. Ο Εντουάρ Λουί καταφέρνει μέσα στην διήγηση του να περιγράψει με ζωντανό τρόπο τι σημαίνει θεσμική βία και κοινωνικός αποκλεισμός και πως εκεί μέσα μπορεί να βρεθεί η πρώτη ύλη για την άνοδο (όχι μόνο εκλογική) της άκρας δεξιάς.

Λίγο πριν το τέλος αισθανόμαστε την ανάγκη να αποχαιρετήσουμε την ιστορική μορφή (συγνώμη Δόμνα) της Ιταλικής αριστεράς των Νάνι Μπαλεστρίνι. Το Σάντοκαν σίγουρα δεν είναι το πιο γνωστό του κείμενο. Το θέμα του όμως, η ιστορία της καμόρα, για μια σειρά από λόγους μας φαίνεται τρομακτικά επίκαιρο. Όπως τρομακτική είναι και η διήγηση του για το πόσο εύκολα και “ανθρώπινα” απλώθηκε η πρακτική της μαφίας στην όχι και τόσο μακρινή μας Ιταλία.

Τέλος, είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχει λόγος να μην διαβάσεις και ξαναδιαβάσεις τα βιβλία του Στρατή Τσίρκα. Επίσης σίγουρα τόσο η “Χαμένη Άνοιξη” όσο και η τριλογία “Ακυβέρνητες Πολιτείες” ταιριάζουν μια χαρά σε μια τέτοια λίστα. Ας μην πούμε ψέματα μάλλον η επιλογή που κάναμε σχετίζεται σε κάποιον βαθμό με την περίοδο των Ιουλιανών που αφηγείται το βιβλίο. Τότε που στους δρόμους της Αθήνας νεολαία και εργαζόμενοι φώναζαν “Μητσοτάκη Κάθαρμα”.



Δέκα συν μία προτάσεις για διάβασμα

  1. Paco Ignacio Taibo II: 68 Μεξικό

  2. Υποδιοικητής Μάρκος: Οι άλλες ιστορίες

  3. Κωστής Καρπόζηλος, Δημήτρης Χριστόπουλος: 10+1 ερωτήσεις και απαντήσεις για το Μακεδονικό

  4. Silvia Federici: Το κυνήγι των μαγισσών χθες και σήμερα

  5. Enzo Traverso: Κατανοώντας τη Ναζιστική Γενοκτονία

  6. Eric Vuilard: Ημερήσια διάταξη

  7. Frederic H. Fajardie: Μετά τη βροχή

  8. Ζοζέφ Αντράς: Για τα πληγωμένα μας αδέρφια

  9. Εντουαρ Λουι: Να τελειώνουμε με τον Εντυ Μπεγκελ

  10. Νάνι Μπαλεστρίνι: Σάντοκαν

  11. Στρατής Τσίρκας: Η Χαμένη Άνοιξη