/Γράφει ο Βαγγέλης Παπαμιχαήλ

Μία μέρα μας μπλοκάρανε. Δυο εμείς και αυτοί σαράντα.
Σφαίρα τη βρήκε την καρδιά πού έμοιαζε με γρανίτη.
Σε μια γωνιά με θάψανε χωρίς ανθούς, μα πάντα
Σα ρόδο θα μοσχοβολάει ο τάφος του Επονίτη.

Απόσπασμα από το  ποίημα του Ν. Καββαδία, με τίτλο “Στον τάφο του Επονίτη” που δημοσιεύτηκε το 1945 στο κεντρικό όργανο της ΕΠΟΝ “Νέα Γενιά”.


Σαν σήμερα 11 Ιανουαρίου 1910 γεννιέται ο Νίκος Καββαδίας στο Νίκολσκ Ουσουρίσκι του Βλαδιβοστόκ στη Ρωσία, οι γονείς του είχαν καταγωγή από την Κεφαλονιά, ο πατέρας του Χαρίλαος Καββαδίας διατηρούσε γραφείο εμπορίου με κύριο πελάτη τον Τσαρικό Στρατό.

Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο η οικογένεια μετακόμισε στο Αργοστόλι και στη συνέχεια στον Πειραιά, όπου ο Καββαδίας τελείωσε το σχολείο, στο οποίο είχε συμμαθητή τον Γιάννη Τσαρούχη.

Μετά την αποφοίτηση του έδωσε εξετάσεις για την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά εξαιτίας του θανάτου του πατέρα του αναγκάστηκε να εργαστεί αρχικά σε ναυτιλιακό γραφείο και στη συνέχεια να μπαρκάρει σαν ναύτης με φορτηγό πλοίο.

Από 18 ετών, δημοσιεύει ποιήματα στο περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας με το ψευδώνυμο Πέτρος Βαλχάλας και εκδίδει ο ίδιος το σατυρικό φυλλάδιο “Σχολικός Σάτυρος”, γράφοντας ποιήματα για τους συμμαθητές του.
 
Στη συνέχεια δημοσιεύει το πρώτο ποίημά του στην εφημερίδα “Σημαία” με τίτλο “Ο Θάνατος της Παιδούλας”, αν και κατά τον Δ. Νικορέτζο το πρώτο του ποίημα ήταν “Ο Πόθος” στο περιοδικό της “Μεγάλης Ελληνικής Εγκυκλοπαίδειας”

Το 1931 στο περιοδικό “Ναυτική Ελλάς” δημοσιεύεται το έργο του Ν. Καββαδία, “Τραγούδια” και την επόμενη χρονιά ξεκινά να δημοσιεύει τις ταξιδιωτικές του εντυπώσεις στην εφημερίδα “Πειραϊκόν Βήμα”, μαζί με το μυθιστόρημά του (σε συνέχειες) “Η Απίστευτη Περιπέτεια του Λοστρόμου Νακαχαναμόκο”, όμως η εφημερίδα διακόπτει την έκδοσή της και το έργο του μένει ημιτελές.

Από το 1933 η οικογένεια του μετακομίζει στην Αθήνα, και όπως είναι γνωστό το σπίτι της γίνεται τόπος συγκέντρωσης λογοτεχνών, ζωγράφων και ποιητών, τον Ιούνιο του ίδιου έτους δημοσιεύει το “Μαραμπου” η οποία αποσπά εξαιρετικές κριτικές.

Το 1939 δίπλωμα ραδιοτηλεγραφητή και στον πόλεμο του 1940 φεύγει για την Αλβανία, όπου υπηρετεί αρχικά ως τραυματιοφορέας και αργότερα, εξαιτίας της ειδικότητάς που είχε ως ασυρματιστής, χρησιμοποιείται στο σταθμό υποκλοπής της ΙΙΙ Μεραρχίας, ταυτόχρονα Στο περιοδικό “Λόγχη” δημοσιεύει το πεζογράφημά του “Στο Άλογό μου”, μετά τη συνθηκολόγηση της Ελλάδας επιστρέφει στην Αθήνα.

Στη διάρκεια της Κατοχής, ο Καββαδίας περνάει στις γραμμές της Εθνικής Αντίστασης και γίνεται μέλος του ΕΑΜ και την ίδια ακριβώς περίοδο γίνεται και μέλος του ΚΚΕ.

Τον ίδιο καιρό γίνεται δεκτός στην  Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, παρά το γεγονός ότι είχε τυπώσει τ μόνο ένα βιβλίο, το Μαραμπού, ενώ το όριο ήταν τουλάχιστον τα τρία βιβλία ενώ παραμένει ενεργός λογοτεχνικά, γράφοντας ποιήματα, όπου ορισμένα εξ αυτών είναι αντιστασιακά, με πιο χαρακτηριστικό το ποίημα “Στον τάφο του ΕΠΟΝίτη” και “Αθήνα 1943”, με το ψευδώνυμο Α. Ταπεινός, στο περιοδικό “Πρωτοπόροι”.

Το 1944 μεταφράζει μαζί με τον Βασίλη Νικολόπουλο, το έργο του Ευγενίου Ονήλ “Το Ταξίδι του Γυρισμού”.

Στις αρχές του 1945 γίνεται επικεφαλής του ΕΑΜ Λογοτεχνών-Ποιητών, θέση την οποία παραχωρεί στις 6 Οκτώβρη του ίδιου έτους στον Νικηφόρο Βρεττάκο, εξαιτίας της αναχώρησής του από την Ελλάδα με το πλοίο “Κορινθία”.

Η ασφάλεια τού έδωσε άδεια, καθώς θεωρείτο πλέον ανενεργός κομμουνιστής και στο περιοδικό “Ελεύθερα Γράμματα” δημοσιεύει τα ποιήματά του “Αντίσταση” και “Federico Garcia Lorca”, ενώ κυκλοφορεί και η μετάφραση του έργου του Αμερικανού ποιητή Φορντ Μάντοξ με τίτλο “Τα Παλιά Σπίτια της Φλάντρας”.

Τον Ιανουάριο του 1947  κυκλοφορεί η δεύτερη ποιητική συλλογή του Ν. Καββαδία, με τίτλο “Πούσι”, ενώ επανεκδίδεται και το “Μαραμπού”.

Από το 1954 μέχρι και το 1974, ταξιδεύει διαρκώς με ελάχιστα και πολύ μικρά διαλείμματα.

Το 1959 κυκλοφορεί στα γαλλικά η “Βάρδια” και το 1961 Επανεκδίδεται το “Μαραμπού” και το “Πούσι” .

Ο Νίκος Καββαδίας φεύγει για το μεγαλύτερο ταξίδι του το 1975, στην Αθήνα, θα κηδευτει
στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, παρουσία πολλών ανθρώπων των γραμμάτων και της τέχνη

Η μεγάλη αναγνώριση για τον Νίκο Καββαδία θα έρθει μετά θάνατον, όπως συμβαίνει πολλές φορές, και συγκεκριμένα μετά την μελοποίηση των ποιημάτων του απο τον Θάνο Μικρούτσικο.

Ιστορικό ντοκουμέντο αποτελεί το βίντεο με απόσπασμα απο συνέντευξη του Νίκου Καββαδία στο ΡΙΚ (Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου) το 1965 στο οποίο απαγγέλει και το ποίημα του
“Ιδανικός και ανάξιος εραστής”