Της Ελένης Γεωργίου

Stonewall. Μια λέξη πολλές σημασίες, πολλές αναμνήσεις. Αλλά γιατί  παραμένει ζωντανό στη μνήμη μας όλα αυτά τα χρόνια; Και τι σηματοδοτεί η εξέγερση του Stonewall για το φύλο, την ισότητα και τα δικαιώματα εν γένει;

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και ας μεταφερθούμε στην Αμερική του 1950. Η κοινωνία βρίσκεται σε σύγχυση, προσπαθεί, μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και με την απαρχή του Ψυχρού Πολέμου, να επαναπροσδιορίσει τις αξίες της και να στραφεί στο μέλλον. Όμως, ο γερουσιαστής Μακάρθι, με τη σύμπραξη της καθεστωτικής τάξης εξαπολύει ανθρωποκυνηγητό εναντίον κομμουνιστών και υποτιθέμενων συνοδοιπόρων τους . Από τον κατάλογο του μακαρθισμού δε θα μπορούσαν να λείπουν οι ομοφυλόφιλοι. Ο μακαρθισμός, γίνεται η σημαία της μη ανοχής στο διαφορετικό και ξεκινάει ένα νέο είδος διωγμού. Ονομαστικοί κατάλογοι στο FBI, απολύσεις, κλείσιμο gay bar, διαπόμπευση στον Τύπο, φυλακίσεις, ψυχιατρικός εγκλεισμός, «επιχειρήσεις σκούπα» για τον «καθαρισμό» των γειτονιών από το διαφορετικό, το ξένο, αυτό που συνταράζει τους ”καθωσπρέπει” πολίτες.

Όλα αυτά, όμως, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’60, που κάτι αρχίζει να αλλάζει. Αλλάζει ο κόσμος, αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η διαφορετικότητα δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα κατασκεύασμα με σκοπό τον εφησυχασμό του λαού, για να αρκείται σε αυτά που ξέρει και να μην ζητά περισσότερα. Το αποτέλεσμα; Έξαρση των κινημάτων κάθε είδους. Αντιπολεμικό κίνημα, κίνημα για τα δικαιώματα των Αφρό-αμερικανών, κίνημα των Χίπις. Όλες αυτές οι μορφές αντίδρασης κατάφεραν να αφυπνίσουν και το κίνημα των ομοφυλοφίλων και να το συμπαρασύρουν στους κοινωνικούς αγώνες, να του δώσουν μορφή. Πυρήνας όλου αυτού είναι το Stonewall, μπαρ γνωστό στην αμερικανική κοινωνία ως «το μαγαζί των περιθωριοποιημένων». Στο Stonewall χτυπά η καρδιά του κινήματος και από εκεί εξαπλώνεται και δυναμώνει. Η αστυνομία φυσικά συνεχίζει τις επιχειρήσεις της, ταπεινώνοντας τους ομοφυλόφιλους, προσπαθώντας να μειώσει την ορμή του κινήματος. Αλλά όχι για πολύ. Το βράδυ της 27ης Ιουνίου 1969, οι θαμώνες του Stonewall αντιδρούν στη συνηθισμένη επίθεση της αστυνομίας. Αντιδρούν με τα μέσα που διαθέτουν, φωνές και μπουκάλια μπύρας. Η αντίδραση κορυφώνεται με πλήθος ομοφυλόφιλων ανδρών και γυναικών να έρχονται, για να στηρίξουν την εξέγερση. Τα επεισόδια συνεχίζονται και έξω από το μπαρ, όπου για πρώτη φορά ακούγεται, χωρίς φόβο, το σύνθημα «Gay Power». Η καταστολή της αστυνομίας είναι άμεση και σκληρή. Όμως τίποτα δε μπορεί να συγκρατήσει την αλλαγή που γεννιέται. Την επομένη, πλήθος κόσμου συγκεντρώνεται έξω από το Stonewall, και οι κινητοποιήσεις συνεχίζονται για πέντε ημέρες ασταμάτητα και δυναμικά.

Από τότε τίποτα δε θα είναι πια το ίδιο. Το κίνημα είχε εδραιωθεί. Έκφανσή του, το Gay Liberation Front, μια αποφασιστικής σημασίας οργάνωση για τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων. Ένα χρόνο αργότερα, το πρώτο Gay Pride είναι γεγονός, με τις πρώτες παρελάσεις στη Νέα Υόρκη, στο Σικάγο και στο Λος Άντζελες. Η 27η Ιουνίου καθιερώνεται ως η Παγκόσμια Ημέρα Ομοφυλοφιλικής Υπερηφάνειας.

Πράγματι, η επέτειος αυτή είναι μια στιγμή περηφάνιας για την παγκόσμια ιστορία. Και αυτό γιατί μια χούφτα ανθρώπων αποφάσισε να πάρει την τύχη της στα χέρια της και να διεκδικήσει τα δικαιώματά της. Είναι μια επέτειος συνειδητοποίησης ότι κανείς δεν είναι διαφορετικός. Είναι μια μέρα εξύμνησης του ανθρώπου ανεξάρτητα από το φύλο, το χρώμα, τη θρησκεία, τον σεξουαλικό προσανατολισμό. Είναι τελικά η πιο διαχρονική επέτειος, αφού τα δικαιώματα του ανθρώπου δεν παύουν να είναι υπό αίρεση και αμφισβήτηση κάθε μέρα που περνά. Ιδιαίτερα όπου κυριαρχεί η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός.