/του Γιάννη Σώζου
Χαζεύοντας κάποιος στο κινητό του, μέσα στα αναρίθμητα stories που εμφανίζονται καθημερινά, δεν υπάρχει μέρα που να μην συναντήσει στιχάκια που μιλούν για τη ζωή, τα συναισθήματα, λέξεις και φράσεις ποιητών.
Συνήθως οι πρώτες σκέψεις που κάνει κάποιος όταν σκέφτεται τους ποιητές είναι, ενδεχομένως, κάποιοι τύποι παράξενοι, κλεισμένοι σε δωμάτια με βιβλία, που περιμένουν την έμπνευση της Μούσας (λέμε τώρα) για να γράψουν. Ίσως άνεργοι (όχι ο ΟΑΕΔ δεν βγάζει ποιητές), αιθεροβάμονες, απομονωμένοι σε ένα δικό τους κόσμο. Και η ποίηση; Α! πράγματα αδύνατα, ρομαντικά, ουτοπικά (μακριά από μας)!
Με τόσα stories, όμως, αναρωτιέμαι πού είναι εκείνοι που διαβάζουν ποίηση; Είναι οι τύποι στο μετρό με το βιβλίο στα χέρια; Είναι εκείνοι στις καφετέριες που κάθονται μόνοι και μόνες; Αλλά το κυριότερο ερώτημα είναι το πού είναι η ποιητική πράξη;
Για να βρούμε κάτι που ψάχνουμε θα πρέπει να προσδιορίσουμε τί είναι αυτό που ψάχνουμε. Ποίηση και ποιητική πράξη, λοιπόν, είναι καταρχάς δύο πράγματα που κάθονται μαζί στην ίδια θέση. Ούτε μπροστά-πίσω, ούτε πάνω-κάτω, είναι ακριβώς στο ίδιο σημείο και πότε βλέπει κανείς το ένα και πότε το άλλο. Μια ποιητική πράξη μπορεί να οδηγήσει σε ένα ποίημα και ένα ποίημα σε μια ποιητική πράξη. Όλα εκείνα που ξεπερνούν τα βασικά, το ρεύμα και τον μέσο όρο μπορούν να λογιστούν ως ποίηση και οι ποιητές δεν είναι απαραίτητα εκείνοι που κρατούν ένα χαρτί, ένα στυλό (ή πένα για να γίνει πιο ποιητική η εικόνα) και γράφουν, αλλά άνθρωποι της καθημερινότητας που κάνουν ένα βήμα πέρα από τα stories και πράττουν.
Ένας άνθρωπος που βγαίνει και μιλάει για ένα πρόβλημα στον εργασιακό του χώρο ξέροντας πως αυτό μπορεί να του στοιχίσει ακόμα και την ίδια του τη δουλειά ή για ένα πρόβλημα στη γειτονιά ή την πόλη είναι ποιητής και δρα ποιητικά. Ένας άνθρωπος που αναδεικνύει προβλήματα και δεν συμβιβάζεται με το «μη λες πολλά» ή «μην το ψάχνεις» (που έλεγε και ένα ωραίο σποτάκι) είναι ποιητής.
Το πρόβλημα που ανακύπτει είναι πως, ενώ στις μέρες μας οι δυνατότητες που έχουμε για πρόσβαση στην πληροφορία είναι αδιανόητες, εντούτοις η πληροφορία μοιάζει να χάνει το δρόμο της. Αντί να κινηθεί στο σοκάκι της γνώσης και της πράξης, μπερδεμένα καταλήγει σε μια κρυστάλλινη οθόνη με φίλτρο και… that’s all folks. Η πραγματική αξία μιας φράσης και το πραγματικό της νόημα (η κινητοποίηση) παρερμηνεύεται με την εικονική αξία της κοινοποίησης. Σκεφτόμαστε ποιητικά, αλλά δεν δρούμε ποιητικά; Τότε τσάμπα σκεφτόμαστε έτσι.
Κάποιος, κάπου, κάποτε προσπάθησε να ορίσει τον ποιητή: «ένα αυτοκίνητο έφυγε από την πορεία του και αναποδογύρισε· ποιητής είναι εκείνος που βλέπει πως η ρόδα του ακόμα γυρνά». Νομίζω πως το πραγματικό νόημα της ποίησης είναι ακριβώς το αντίθετο: ο ποιητής είναι εκείνος που έχει ξεκινήσει να τρέχει για να προσφέρει βοήθεια πολύ πριν η ρόδα σταματήσει. Ποίηση δεν είναι μια ανθολογία, αλλά μια, δυο και τρεις πράξεις που σπάνε το μοτίβο μέσα στην καθημερινότητα.
