/ του Άγγελου Προβολισιάνου

Όταν ο Όργουελ περιέγραφε το ποδόσφαιρο ως ένα παιχνίδι, στο οποίο όλοι τραυ- µατίζονται και κάθε έθνος παίζει µε τον δικό του τρόπο -κι ας µοιάζει άδικος στους αντιπάλους-,  σίγουρα δεν είχε στο µυαλό του το ελληνικό ποδοσφαιρικό ως πρότυπο. Εδώ, εξωγενείς  παράγοντες δίνουν τετελεσµένη µορφή σε αγώνες που δεν έχει γίνει σέντρα, εξαϋλώνοντας το όποιο ενδιαφέρον ή αµφιβολία για το ποιος θα είναι «τραυµατισµένος» και αδικηµένος µετά το τελευταίο σφύριγµα.

Aπό την επαγγελµατοποίηση του ’79, το άθληµα µετατράπηκε σε ένα πεδίο πρόσφορης επιχειρηµατικότητας παραγόντων ,  που -χωρίς λαµπρό παρελθόν- εξασφάλιζαν ένα επικερδές µέλλον, µε όχι και τόσο διαφανείς πρακτικές. Γυρίζοντας την ποδοσφαιρική κλεψύδρα ανάποδα,  λέξεις όπως δωροδοκία, παράγκα, ”στηµένα”, εγκληµατική οργάνωση, στοιχηµατικός  τζόγος και οπαδικοί στρατοί µονοπωλούν, ασχέτως αν δεν θα έπρεπε να έχουν µέρος στη συζήτηση. Με δεδοµένο πως η ΕΠΟ αποτελούσε µία Οµοσπονδία- φερέφωνο και η όποια πολιτική βούληση ήταν αυτή της συγκάλυψης, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς γιατί η σηµερινή εικόνα αποτελεί νοµοτελειακό γεγονός.

Πρώην και νυν υπόδικοι βρίσκονται αντίπαλοι σε µια διελκυστίνδα, όπου ο νικητής δεν θα είναι αυτός που θα επιφέρει την κανονικότητα σε ένα προϊόν που βρίσκεται υπό συνεχή πτώση. Σ΄ ένα πρωτάθληµα, δηλαδή, που χαρακτηρίζεται από οµάδες – δορυφόρους, παίκτες  – γυρολόγους και κούπες που σηκώνονται από τον Γενάρη σε γήπεδα άδεια. Οι παθογένειες πολλές και ξεκινούν από τα τµήµατα υποδοµής, για να καταλήξουν στη Σούπερ Λιγκ. Εκεί όπου  χώρο βρίσκουν άνθρωποι µε κακουργηµατικές διώξεις στην πλάτη και περιοριστικούς όρους, αλλά για κάποιον λόγο έχουν το δικαίωµα να αυτοαποκαλούνται πρόεδροι και ευεργέτες του αθλήµατος, ελέγχοντας επί της ουσίας θεσµικούς παράγοντες, τους οποίους έχουν το χρέος να τους εποπτεύουν.

Η κόντρα  Κοντονή – ΕΠΟ επανέφερε στην επικαιρότητα αρκετές πτυχές όσων έχει ακούσει ή γνωρίζει καλά ένας φίλαθλος. Η αντιπαράθεση εκτός από διακυµάνσεις, έτυχε πολλών µιντιακών αφηγήσεων. Κατά κύριο λόγο ο υφυπουργός Αθλητισµού παρουσιαζόταν ως µία γραφική φιγούρα µε εµµονικές τάσεις, που σκοπό της ζωής του είχε βάλει την κατάρρευση ενός υγιούς οικοδοµήµατος. Ο οπαδικός τύπος λειτουργούσε ως πλυντήριο των όσων έκανε η παρέα του διωκόµενου Γκιρτζίκη, ενώ οι ανεξάρτητες πένες προσπαθούσαν να λειάνουν τις γωνίες για να µη χαθεί ό,τι τους πρόσφερε τα προς το ζην, συγκρούοντας τα γραφόµενά τους µε την κοινή αντίληψη. Γι’ αυτό και δεν πρέπει να θεωρείται τυχαία η εµπλοκή των µεγαλόσχηµων παραγόντων του ελληνικού ποδοσφαιρικού στερεώµατος µε το διαγωνισµό για τις τηλεοπτικές άδειες. Άλλοι προσπάθησαν και δεν τα κατάφεραν µε άµεσο ή έµµεσο τρόπο, άλλοι εξασφάλισαν τη συνέχιση αυτής της δραστηριότητας και κάποιοι µπήκαν δυναµικά στο νέο τηλεοπτικό τοπίο. Ίσως, το µοντέλο Κο- σκωτά µοιάζει θελκτικό, αφού ήταν ιδιαίτερα προσοδοφόρο την περίοδο άνθισής του κι ας προσγειώθηκε ανώµαλα στον Κορυδαλλό.

Η παρεµβατικότητα του Κοντονή στο αυτοδιοίκητο της ΕΠΟ ήταν ένα επιχείρηµα που χρησιµοποίησαν κατά κανόνα για λόγους λεκτικής απολύµανσης και οι «Γκιρτζίκηδες» και οι δηµοσιογράφοι. Η καραµέλα που κάλυπτε τη δυσωδία έπαψε να χρησιµοποιείται, όταν οι συνοµοσπονδιακοί «µπράβοι» της ΕΠΟ, FIFA και UEFA ανακάλυψαν την… πυρίτιδα και µαζί της, όσα έκανε η διοίκηση της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Οµοσπονδίας. Έτσι, η εναρµόνιση του Πειθαρχικού  Κώδικα της  Οµοσπονδίας και παράλληλα η παραποµπή παλαιών και µέχρι πρότινος υψηλόβαθµων στελεχών της ΕΠΟ για σκάνδαλο, που άνοιξε τρύπα περίπου 30 εκατ. ευρώ, δεν αποτελεί απόρροια απόπειρας αυτοκάθαρσης, αλλά προϊόν πολιτικής πρωτοβουλίας.

Από εκεί και πέρα, η χειραγώγηση της κοινής φίλαθλης γνώµης µπορεί να είναι γεγονός, αλλά πολλές φορές επιβάλλεται και ως δικαιολογία που αποσιωπά συνειδήσεις. Το ποδόσφαιρο είναι ένα αµιγώς ταξικό άθληµα κι αν κατέληξε να θεωρείται φτηνό θέαµα που ενορχηστρώνεται από κυρίους µε κουστωδία, τότε πρέπει να κάνουµε κι εµείς την ανάλογη αυτοκριτική. Πολλοί από εµάς γίναµε κλακαδόροι, ακόλουθοι και οπαδοί µεγαλο- µετόχων και όχι των οµάδων που υποστηρίζουµε. Μοιάζει εύκολο να κλείνεις τη µύτη σου στον υπόνοµο, θεωρώντας πως δεν αποτελείς µέρος του. Πιθανώς, όταν αναµετρηθούµε µε την εθελοτυφλία, να σταµατήσουµε να καταλογίζουµε ως κανονικά τα γκολ που µπαίνουν από θέση οφσάιντ…